Je hoort in de praktijk vaak dat in monumentale kerken een stabiele relatieve vochtigheid heel belangrijk is. Als er geen grote schommelingen zijn, is dat het beste voor het instandhouden van het gebouw en het interieur (bijv. orgel). Maar waarom is dat eigenlijk zo? En hoe hoog of laag moet die relatieve vochtigheid dan zijn?
Belang van relatieve vochtigheid voor de mens
De relatieve vochtigheid speelt onder andere een rol bij het thermisch comfort van de mens. Ook bij andere comfort aspecten is de relatieve vochtigheid belangrijk. Denk hierbij aan irritatie aan bijvoorbeeld ogen en keel op het moment dat de lucht te droog is. Om een voor de mensen behaaglijke situatie in de kerk te creeeren zal dus met al deze aspecten rekening gehouden moeten worden.
Schade aan orgel, schilderingen, houtsnijwerken
Problemen die vaak voorkomen in een verwarmde, monumentale kerk is schade aan het orgel, houtsnijwerken of schilderingen door uitdroging. Door een te lage relatieve vochtigheid (te hoge temperatuur nabij het object) wordt vocht aan de objecten onttrokken en kan er scheurvorming optreden in bijvoorbeeld het hout en leer van het orgel. Schilderingen kunnen letterlijk van de muur vallen doordat de toplaag van de onderliggende steenconstructie loslaat.
Schade aan het gebouw
Vaak is er ook schade aan het kerkgebouw zelf. Dit kan veroorzaakt worden door condensvorming als gevolg van een te hoge relatieve vochtigheid nabij koude oppervlakken. Het kan leiden tot aantasting van glas-in-lood, steen- en houtconstructies. Denk daarbij aan schimmelvorming, het rotten van hout, het roesten van stalen brugstaven, kapot drukken van stenen montanten en meer van dat soort onheil.
Niet alleen te hoge, maar ook te lage relatieve vochtigheid kan schade aan het gebouw veroorzaken. Denk aan scheurvorming in houten en stenen draagconstructies, het afbrokkelen van het pleisterwerk etc.
Conclusie
Elk materiaal reageert anders op vocht. Het ene materiaal kan beter tegen hoge of lage relatieve vochtigheden dan het andere. Sommige materialen vinden schommelingen in de relatieve vochtigheid niet erg, terwijl andere materialen meteen schade ondervinden hiervan.
Bijkomend aandachtspunt is bovendien dat de relatieve vochtigheid nabij het orgel bijvoorbeeld te laag kan zijn (door te hoge temperatuur boven in de kerk), terwijl tegelijkertijd de relatieve vochtigheid nabij de koude glas-in-lood ramen te hoog is en daar dus condensatie optreedt.
Uit bovenstaande punten blijkt wel dat het erg belangrijk is een goede afweging te maken bij het bepalen welke temperatuur en relatieve vochtigheid er in de kerk nodig is. De relatieve vochtigheid in de kerk verhogen om problemen aan het orgel te verhelpen, kan op andere plekken juist weer problemen veroorzaken.
De beste oplossing bestaat eruit om te zorgen voor een relatieve vochtigheid die binnen de grenzen blijft die door het gebouw en het interieur gesteld worden. Hiermee kunt u preventief zorgen voor minder schade aan het gebouw en het interieur, waardoor het minder vaak nodig zal zijn om tot periodieke restauratie over te gaan.
Wilt u dit artikel delen met uw netwerk?
U kunt dit doen door middel van de knoppen hieronder voor Facebook, Twitter, Google+, LinkedIn etc. Op deze manier kunnen anderen ook hun voordeel doen met deze informatie, alvast bedankt hiervoor.
Trackbacks/Pingbacks