Het begint buiten weer kouder te worden. Hoogste tijd om de verwarming weer op te stoken. Ook in de kerk gaat de verwarming weer aan om de kerkbezoekers niet in de kou te laten zitten. Hoewel men flink verwarmt en te maken heeft met een enorm hoge energierekening, blijven de kerkbezoekers klagen over een koude kerk. Hoe kan dat toch?

Warmte op de verkeerde plek

Door het afnemende aantal kerkbezoekers, is in veel kerken het aantal kerkdiensten sterk verminderd ten opzichte van het verleden. Waar vroeger enkele kerkdiensten per week gehouden werden, zijn er tegenwoordig steeds meer kerken waar men nog maar maximaal 1 keer per week een kerkdienst houdt.

Om de kerkbezoekers tijdens die ene kerkdienst toch een aangename omgeving te bieden, begint men vaak al vele uren vóór de kerkdienst met verwarmen, bijvoorbeeld middels een heteluchtverwarming. Aangezien het luchtvolume van een kerkgebouw over het algemeen behoorlijk groot is, kost het veel energie om dit helemaal op te warmen. Bovendien stijgt warme lucht op, dus deze verzamelt zich boven in de kerk tegen het gewelf. En daar is de warmte nu net niet nodig. Niet zelden worden nabij het gewelf temperaturen van meer dan 25 graden Celsius gemeten, terwijl men beneden bij de kerkbezoekers met moeite een temperatuur van 15 tot 18 graden Celsius bereikt.

Koude vlakken

Oude (monumentale) kerken bestaan vaak uit dikke, massieve steenconstructies die, in tegenstelling tot de huidige spouwconstructies, niet geisoleerd zijn. Hierdoor verliest men veel warmte. Wanneer de kerk enkele keren per week opgewarmd wordt, worden de wanden, kolommen, etcetera als het ware op temperatuur gehouden. Als de kerk minder vaak opgewarmd wordt, kunnen de dikke, massieve wanden verder afkoelen en zullen dus kouder zijn voor aanvang van de kerkdienst.

Door het verwarmen voor aanvang van de kerkdienst, wordt de lucht in de kerk wel opgewarmd. De dikke, massieve, stenen wanden en kolommen warmen echter veel minder snel op en blijven dus relatief koud. Deze koude vlakken zorgen voor een onaangename “koudestraling” voor de kerkbezoekers.

Tocht

Verschillen in luchttemperatuur over de hoogte van de kerk (stratificatie) leiden vaak tot een onaangename luchtstroming waardoor de mensen klagen over tochtverschijnselen; de opgewarmde lucht stijgt naar het gewelf, koelt daar af door de lage temperaturen van het gewelf en de wanden, zakt vervolgens naar beneden waar de afgekoelde lucht de mensen bereikt en tochtklachten veroorzaakt. Afhankelijk van het gebruikte verwarmingssysteem kan dit effect in meer of mindere mate optreden.

Tochtportaal

Voor aanvang van de kerkdienst staan de deuren van de kerk vaak open om de kerkbezoekers welkom te heten. Indien er geen tochtportaal aanwezig is, gaat op deze manier veel warmte verloren en zal er extra gestookt moeten worden om de lucht in de kerk op temperatuur te houden. Een eenvoudige manier om dit tegen te gaan is te zorgen voor een deugdelijk tochtportaal, zodat niet continu zowel de buitendeur als de binnendeur open staat. Zo kan het energieverbruik enigszins verminderd worden.

Conclusie

Er zijn diverse redenen waarom het energieverbruik van een kerk zo groot is, terwijl de mensen het nog steeds koud hebben.

Het gebouw is vaak bouwfysisch slecht. Er gaat veel warmte door de constructie verloren (door ongeisoleerde wand- en gewelfconstructies), maar ook via kieren en spleten (denk aan bijvoorbeeld de glas-in-lood ramen) en openstaande deuren.

Bovendien wordt er veel energie gestoken in het verwarmen van de lucht, terwijl de meest warme lucht zich nabij het gewelf bevindt en niet bij de kerkbezoekers.

Verder zorgen luchtstromingen en relatief koude wanden voor een onbehaaglijke situatie, waardoor de kerkbezoekers ondanks de gerealiseerde luchttemperatuur nog steeds klagen over koude en tocht.

Wilt u dit artikel delen met uw netwerk?

U kunt dit doen door middel van de knoppen onder dit artikel voor Facebook, Twitter, Google+, LinkedIn etc. Op deze manier kunnen anderen ook hun voordeel doen met deze informatie. Alvast bedankt hiervoor!